پاسخ تمرین‌های درس ۲۱ مطالعات پایه ششم
راهنمای کامل درس بیست و یکم مطالعات ششم
**عنوان درس: استعمار به چه معناست؟**
**مبحث: یادگیری مرحله‌به‌مرحله**
**پایه ششم دبستان**
در گذشته، کشورهای قدرتمند به دنبال تسلط بر سرزمین‌های دیگر بودند. آنها می‌خواستند منابع و ثروت این سرزمین‌ها را در اختیار بگیرند و از مردم آنجا برای پیشبرد اهداف خود استفاده کنند. این کار آنها “استعمار” نامیده می‌شود.
استعمارگران معمولاً با نیروی نظامی به سرزمین‌های دیگر حمله می‌کردند و کنترل آن مناطق را به دست می‌گرفتند. سپس، منابع طبیعی مانند نفت، طلا و زمین‌های کشاورزی را به نفع خود غارت می‌کردند. همچنین، مردم آن سرزمین‌ها را وادار می‌کردند تا تحت شرایط سخت کار کنند یا مالیات‌های سنگین بپردازند.
این کار باعث می‌شد که مردم سرزمین‌های تحت استعمار، استقلال خود را از دست بدهند و فرهنگ، زبان و آداب و رسوم آنها نیز تحت تأثیر قرار گیرد. بسیاری از کشورها سال‌ها برای رهایی از استعمار مبارزه کردند تا بتوانند دوباره حکومت و اختیار سرزمین خود را در دست بگیرند.
امروزه، اگرچه شکل استعمار تا حدی تغییر کرده، اما هنوز هم برخی کشورها سعی می‌کنند به روش‌های مختلف بر دیگران تسلط پیدا کنند. بنابراین، آگاهی از تاریخ استعمار و پیامدهای آن برای همه ما اهمیت زیادی دارد.
گام به گام درس بیست و یکم مطالعات ششم
انتخاب صفحه به سرعت:
راهنمای درس بیست و یکم مطالعات ششم
تمرین 1 صفحه ۱۳۶ مطالعات ششم
تمرین 2 صفحه ۱۳۸ مطالعات ششم
تمرین 3 صفحه ۱۳۸ مطالعات ششم
تمرین 4 صفحه ۱۳۸ مطالعات ششم
تمرین 5 صفحه ۱۳۸ مطالعات ششم
راهنمای مطالعات ششم / درس بیست و یکم: استعمار به چه معناست
فعالیت 1 صفحه 136 مطالعات ششم
در بخش زندگی‌نامه افراد برجسته این درس دقیق شوید. به نظر شما چه خصوصیات مشترکی در همه این افراد دیده می‌شود؟ آنها را نام ببرید و با هم گفت‌وگو کنید.
پاسخ:
۱- علاقه شدید به دین و میهن
۲- مخالفت با دخالت و نفوذ خارجی‌ها در کارهای کشور
۳- پیکار با استعمارگران
۴- جان‌باختن در راه خدا و ارزش‌های انسانی
۵- شهامت و حس دفاع از حق
از بررسی زندگی این افراد چه درسی می‌گیرید؟
پاسخ: می‌آموزیم که نباید بگذاریم کشورمان تحت سلطه بیگانگان قرار گیرد و باید همانند پیشینیان خود در برابر دشمنان مقاومت کنیم.
اگر در آن دوران زندگی می‌کردید، دوست داشتید در کنار کدام یک از این شخصیت‌ها باشید و چگونه به او کمک می‌کردید؟
پاسخ: امیرکبیر. تلاش می‌کردم مانع از کشته شدنش شوم و در راه‌اندازی دانشگاه و کارخانه‌ها یاری‌اش نمایم.
فعالیت 2 صفحه 138 مطالعات ششم
به نظر شما دلیل اصلی ساخت کارخانه‌های مختلف توسط امیرکبیر چه بود؟
هدف او این بود که اقتصاد ایران را رونق ببخشد و صنعت کشور را پیشرفت دهد. همچنین می‌خواست تجارت با کشورهای دیگر گسترش یابد و ایران به کشوری مستقل و پیشرفته تبدیل شود.
فعالیت 3 صفحه 138 مطالعات ششم
لطفاً کاربرگ شماره ۲۶ را در طول ساعت کلاس انجام دهید و آن را به پایان برسانید.
کاربرگ شماره ۲۶ مطالعات پایه ششم
۱- در سمت شرق و شمال شرقی، چه مناطقی در گذشته بخشی از سرزمین ایران محسوب می‌شدند؟ چند نمونه بیان کنید.
پاسخ: بخارا، مرو، کابل، هرات، سمرقند، قندهار.
۲- در شمال غرب ایران، کدام نواحی قبلاً جزو خاک ایران بودند؟ چند مورد مثال بزنید.
پاسخ: ایروان، گرجستان، داغستان، اران.
فعالیت 4 صفحه 138 مطالعات ششم
یکی از این سه کار را انتخاب کرده و انجام دهید.
**الف)** انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره)، باعث شد دست بیگانگان از کشورمان کوتاه شود. در این باره جست‌وجو کنید و یک جمله از ایشان درباره کشورهای استعمارگر پیدا کرده و به کلاس بیاورید.
پاسخ: «باید بگوییم بالاترین صدمه ای که از قدرت های بزرگ [قدرت های استعمارگر] خوردیم، صدمه شخصیت بوده است. آنها کوشش کردند که شخصیت ما را از ما بگیرند و به جای شخصیت ایرانی و اسلامی، یک شخصیت وابسته به اروپای شرقی و غربی به جایش بگذارد.»
**ب)** به صورت گروهی درباره یکی از قهرمانان مبارزه با استعمار (به جز افرادی که در این درس نام برده شد) تحقیق کنید و خلاصه‌ای از زندگی و اقدامات او را بنویسید. با کمک معلم می‌توانید از کتاب‌های مناسب نوجوانان یا از دانشنامه رشد (daneshnameh.roshd.ir) استفاده کنید.
پاسخ پیشنهادی: ناصر دیوان کازرونی: متولد ۳ دی‌ماه ۱۲۵۳ در کازرون، که رهبری قیام مردم کازرون و فارس را در برابر استعمار انگلیس برعهده داشت. او در جنگ جهانی اول همراه با صولت‌الدوله قشقایی علیه انگلیسی‌ها جنگید و پس از سال‌ها مبارزه، در اردیبهشت‌ماه ۱۳۲۱ درگذشت.
**ج)** آیا در شهر یا مناطق نزدیک به محل زندگی شما، خیابان، میدان یا کوچه‌ای هست که به نام شخصیت‌های این درس نام‌گذاری شده باشد؟ در این باره جست‌وجو کنید.
پاسخ پیشنهادی: برای نمونه در تهران می‌توان به خیابان امیرکبیر، بزرگراه آیت‌الله کاشانی، بزرگراه آیت‌الله مدرس و فرودگاه امام خمینی اشاره کرد.
فعالیت 5 صفحه 138 مطالعات ششم
به تقویم نگاه کنید و روز ملی شدن صنعت نفت را پیدا نمایید. چرا این روز، یک روز تعطیل رسمی محسوب می‌شود؟
پاسخ: ۲۹ اسفند، روز ملی شدن صنعت نفت ایران است. در این تاریخ، همه‌ی پیمان‌های نفتی که با کشورهای خارجی بسته شده بود، لغو گردید. در نتیجه، دست کشورهای بیگانه به‌ویژه انگلیس، از نفت ایران کوتاه شد و این ثروت باارزش، به مالکیت واقعی مردم ایران درآمد.