**راههای درست ارتباط با خانواده، همسایگان و معلمان**
(برگرفته از صفحات ۷۸، ۷۹، ۸۰، ۸۱ و ۸۲ کتاب تفکر هفتم)
**ارتباط با خانواده**
خانواده مهمترین افرادی هستند که در کنارشان زندگی میکنیم. برای داشتن رابطهای خوب با آنها باید:
– به پدر و مادر و بزرگترهای خانواده احترام بگذاریم.
– در کارهای خانه کمک کنیم.
– وقتی صحبت میکنند، با دقت گوش دهیم.
– اگر مشکلی پیش آمد، با آرامش و محبت آن را حل کنیم.
**ارتباط با همسایگان**
همسایگان افرادی هستند که نزدیک ما زندگی میکنند. رفتار خوب با آنها باعث میشود محیط زندگی شادتر و امنتر شود. برای این کار:
– به همسایگان سلام کنیم و با آنها مهربان باشیم.
– سعی کنیم مزاحمتی برای آنها ایجاد نکنیم.
– در مواقع نیاز به آنها کمک کنیم.
– اگر مشکلی با همسایه داریم، با ادب و احترام آن را بیان کنیم.
**ارتباط با معلمان**
معلمان به ما دانش و اخلاق یاد میدهند و برای موفقیت ما زحمت میکشند. برای نشان دادن قدردانی و حفظ رابطه خوب با آنها باید:
– در کلاس درس با دقت به صحبتهای معلم گوش دهیم.
– تکالیف خود را به موقع و تمیز انجام دهیم.
– با احترام با معلم صحبت کنیم و از تجربههایش استفاده کنیم.
– اگر سوالی داریم، با ادب بپرسیم.
با رعایت این نکات، میتوانیم رابطهای صمیمی و محترمانه با اطرافیان خود داشته باشیم.

**عنوان درس: چطور با خانواده، همسایگان و معلمان خود ارتباط خوبی داشته باشیم**
**موضوع: پاسخ تمرینها**
**پایه: هفتم**
**فعالیت ۱: گفتوگو کنید**
در این بخش، از شما خواسته شده درباره این موضوع فکر کنید که چرا داشتن ارتباط خوب با اطرافیان مهم است. یک ارتباط سالم و محترمانه با پدر و مادر، برادران و خواهران، همسایهها و معلمان باعث میشود زندگی شادتر و آرامتری داشته باشیم. وقتی با دیگران به خوبی رفتار کنیم، آنها نیز با ما رفتار خوبی خواهند داشت و در مواقع نیاز میتوانیم روی کمک یکدیگر حساب کنیم.
**فعالیت ۲: بررسی کنید**
در این تمرین، باید رفتارهای خود را مرور کنید. به این فکر کنید که در طول روز با اعضای خانواده، همسایگان و معلم خود چگونه صحبت میکنید. آیا از کلمات محترمانه استفاده میکنید؟ آیا به حرفهای آنها با دقت گوش میدهید؟ سعی کنید کارهای کوچکی که باعث خوشحالی آنها میشود، پیدا کنید و انجام دهید. حتی یک سلام و احوالپرسی ساده یا یک تشکر به موقع میتواند رابطهها را بسیار بهتر کند.
**فعالیت ۳: نقشآفرینی (بازی کردن نقش)**
یک موقعیت را تصور کنید. مثلاً یکی از همسایگان شما در حمل وسایل سنگین مشکل دارد. در اینجا شما چه کاری میتوانید انجام دهید؟ میتوانید پیشنهاد کمک بدهید. یا در مدرسه، اگر معلم شما درس را متوجه نشدید، باید با ادب و احترام سؤال خود را بپرسید. این کارها نشان میدهد که شما برای دیگران و زحمات آنها ارزش قائل هستید.
**فعالیت ۴: فکر کنید**
در این بخش، باید درباره نتایج رفتارهای خوب و بد فکر کنید. یک رفتار محترمانه معمولاً پاسخ خوبی به دنبال دارد و دوستیها را بیشتر میکند. برعکس، یک رفتار بیادبانه میتواند دیگران را ناراحت کند و باعث شود از شما فاصله بگیرند. پس همیشه سعی کنیم طوری رفتار کنیم که دوست داریم دیگران با ما رفتار کنند.
**نکته مهم:**
به یاد داشته باشید که خانواده، همسایگان و معلمان، افرادی هستند که در زندگی روزمره با آنها در ارتباطیم. با رعایت احترام، نشان دادن محبت و کمک به یکدیگر، میتوانیم محیطی آرام و دوستداشتنی برای خود و اطرافیانمان ایجاد کنیم.
جواب سوالات بخش 4 تفکر هفتم(ارتباط با خانواده همسایگان)
پاسخ بخش چهارم: ارتباط با خانواده، همسایگان و معلمان (صفحات ۷۸ تا ۸۲)
**پاسخ فعالیت صفحه ۷۸**
در این فعالیت از شما خواسته شده درباره ارتباط با اطرافیان فکر کنید. ارتباط خوب با خانواده، همسایگان و معلمان باعث میشود زندگی شادتر و آرامتری داشته باشیم. وقتی با دیگران به خوبی رفتار میکنیم، آنها نیز با ما رفتار محترمانهای خواهند داشت.
**پاسخ فعالیت صفحه ۷۹**
اینجا باید درباره رفتارهای مناسب و نامناسب با دیگران صحبت کنیم. رفتارهای خوب مانند سلام کردن، احترام گذاشتن و خوشزبانی، روابط ما را محکمتر میکند. برعکس، رفتارهای ناشایست مانند بیاحترامی یا پرحرفی میتواند باعث ناراحتی دیگران شود.
**پاسخ فعالیت ۳ صفحه ۷۹**
برای این فعالیت، باید موقعیتهای مختلف را بررسی کرده و رفتار درست را انتخاب کنید. مثلاً اگر همسایه شما نیاز به کمک دارد، پیشقدم شدن برای یاری دادن او، یک کار پسندیده است. یا وقتی معلم درس میدهد، گوش دادن با دقت نشانه احترام به زحمات اوست.
**پاسخ نکات مهم صفحه ۸۰**
* حفظ حرمت و احترام به بزرگترها (پدر، مادر، معلم) بسیار مهم است.
* راستگویی و امانتداری پایه اعتماد بین شما و دیگران است.
* در برخورد با همسایگان، همکاری و خوشرویی باعث ایجاد محلهای صمیمی میشود.
* کمک به دیگران در مواقع لازم، یک وظیفه اخلاقی است.
**پاسخ فعالیت صفحه ۸۱**
در این صفحه احتمالاً داستان یا مثالهایی مطرح شده است. شما باید با توجه به آنها، دلیل اهمیت ارتباط خوب را توضیح دهید. به طور کلی، انسانها به صورت اجتماعی زندگی میکنند و داشتن روابط سالم، احساس امنیت و خوشبختی را برای همه به ارمغان میآورد.
**پاسخ فعالیت صفحه ۸۲**
این فعالیت احتمالاً از شما میخواهد که یک «طرح عملی» برای بهبود رفتارهای خودتان ارائه دهید. میتوانید قول بدهید که از این پس کارهایی مانند:
* همکاری بیشتر در کارهای خانه
* سلام کردن به همسایگان
* سؤال پرسیدن با ادب از معلم
را بیشتر انجام دهید.
جواب فعالیت صفحه 78 بخش چهارم تفکر هفتم
والدین و فرزندان چه چیزهایی در رابطه خود به اشتراک میگذارند؟
پاسخ: مهر و محبت، احترام، درک کردن یکدیگر، احساسات پدر و مادر نسبت به فرزند و بالعکس، دادن امید به هم، و راستی و پاکی در رفتار. موفق باشید.
فرزندان چطور میتوانند رابطه خوبی با پدر و مادر خود داشته باشند و آنها را راضی نگه دارند؟
پاسخ: با حفظ احترام و ادب نسبت به والدین، قبول کردن مسئولیتها و انجام دادن کارها به بهترین شکل، و همیشه با ادب و نزاکت برخورد کردن.
فرزندان یک خانواده چطور میتوانند با هم رابطه صمیمی و خوبی داشته باشند؟
پاسخ: با انجام درست وظایفشان، درک کردن خواهر و برادرهای خود، و رفتار محبتآمیز و مهربانانه با یکدیگر.
خویشاوندان در ارتباط با هم چه چیزهایی مبادله میکنند؟
پاسخ: کمک کردن، تشکر و قدردانی، محبت و مهربانی، و همراهی و پشتیبانی در روزهای سخت.
💠 نکات کلیدی و جالب در گفتوگوها:
پاسخ: ۱– گفتوگو و تبادل نظر
۲– با دقت به صحبتهای گوینده گوش دادن
۳– صحبت دیگران را قطع نکردن
جواب فعالیت صفحه 79 بخش چهارم تفکر هفتم
با جستجو در اینترنت و استفاده از کلیدواژهی «رساله حقوق امام سجاد (علیه السلام)»، حقوق اعضای خانواده را از دیدگاه ایشان بررسی کرده و نتیجه را در کلاس ارائه کنید.
این قسمت مربوط به انجام تحقیق است و بر عهدهی دانشآموز میباشد.
جواب فعالیت 3 صفحه 79 تفکر و سبک زندگی هفتم
🔵 چند نمونه از رفتارهای خوب با همکلاسیها را نام ببرید.
پاسخ: در درس به یکدیگر کمک کنید، به دوستان و همکلاسیها احترام بگذارید، وقتی کسی صحبت میکند با دقت گوش دهید و صحبت او را قطع نکنید.
🔵 چند نمونه از رفتارهای نادرست با همسایگان را بیان کنید.
پاسخ: بیاحترامی کردن به همسایه، گذاشتن زباله جلوی در خانه او، غیبت کردن در مورد همسایه و آزار رساندن به او.
جواب نکات مهم صفحه 80 تفکر و سبک زندگی هفتم
در گفتوگوهای مختلف به این نکته مهم رسیدیم که بهتر است همیشه در ارتباط با دیگران، روشهای درست و پسندیده را به کار ببریم و از هر گونه برخورد نادرست و نامناسب دوری کنیم.

جواب فعالیت صفحه 81 تفکر و سبک زندگی هفتم
در جدول پایین، بر اساس نکاتی که امام سجاد (علیهالسلام) دربارهٔ رفتار با همسایه بیان کردهاند، عملکرد خودتان را در قبال همسایههایتان بررسی کنید. به عنوان نمونه:

جواب فعالیت صفحه 82 تفکر و سبک زندگی هفتم
| شرح معیار | بلی | خیر |
| 1- معلم را بزرگ میشمارم. | ✅ | |
| 2- احترام معلم را در کلاس نگه میدارم | ✅ | |
| 3- با صدای بلند در محضر معلم صحبت میکنم | ✅ | |
| 4-وقتی دانش آموز دیگری از معلم سوال میکند من فورا جواب نمیدهم | ✅ | |
| 5-سر کلاس با دوستانم صحبت نمیکنم | ✅ | |
| 6- نزد معلم از دیگران غیبت نمیکنم | ✅ | |
| 7-سر کلاس حرف های معلم را به خوبی گوش میدهم | ✅ | |
| 8-پشت خود را به معلم نمیکنم | ✅ | |
| 9-با کسانی که از معلم بد میگویند نشست و برخواست نمیکنم | ✅ | |
| 10-اگر کار نیک انجام داد برای دیگران تعریف میکنم | ✅ | |
| 11-اگر اشتباهی کرد به دیگران خبر چینی نمیکنم | ✅ | |
| اجازه نمیدهم کسی پشت سر معلم حرف بزند. | ✅ |

ارتباط خانوادگی: این نوع رابطه میان اعضای یک خانواده شکل میگیرد. معمولاً همراه با احساسات عمیق و صمیمیت است و اغلب برای تمام عمر پایدار میماند.
مثال: رابطه بین پدر و مادر با فرزندان یا ارتباط با خویشاوندان نزدیک.
ارتباط مجاورتی: این ارتباط به دلیل نزدیکی فیزیکی یا موقعیت مکانی مشترک بین افراد ایجاد میشود.
مثال: رابطه با همسایهها یا دوستی با همکلاسیها در مدرسه.
ارتباط عملکردی: این نوع رابطه برای انجام کار یا دریافت خدمتی خاص برقرار میشود و معمولاً جنبه رسمی و موقت دارد.
مثال: ارتباط بین یک تعمیرکار و مشتریاش.