پاسخ تمرینهای درس ۲۳ مطالعات اجتماعی پایه هفتم
راهنمای کامل درس بیست و سوم کتاب مطالعات اجتماعی

**عنوان درس:** باورها و شیوهٔ زندگی ایرانیان در گذشته | **موضوع:** پاسخ پرسشها | **پایه هفتم**
در این بخش به پاسخ پرسشهای درس میپردازیم.
ایرانیان باستان برای جهانِ هستی، آفرینندهای دانا و توانا باور داشتند. آنان بر این باور بودند که整个世界 یک خدا دارد که آن را آفریده و اداره میکند. این نگاه، پایهٔ اصلی اندیشه و رفتارهای فردی و اجتماعی آنان بود.
احترام به طبیعت و آبادانی زمین، بخش مهمی از آموزشهای دینی آنان بود. آنان آلوده کردن آب، خاک و هوا را کاری نادرست میدانستند و برای آتش، به عنوان نماد روشنایی و پاکی، ارزش بسیاری قائل بودند.
راستگویی و درستکاری، از اصول بسیار مهم زندگی آنان به شمار میرفت. آنان دروغ را مایهٔ تباهی فرد و جامعه میدانستند و همواره میکوشیدند راستگو و امین باشند.
در زندگی اجتماعی، ایرانیان باستان به میهماننوازی مشهور بودند و برای قول و قرارهای خود اهمیت زیادی میگذاشتند. احترام به بزرگترها و دستگیری از ضعیفان نیز در میان آنان بسیار رایج بود.
جشنهای باستانی مانند نوروز و مهرگان، نشاندهندهٔ شادی و نشاط و علاقهٔ آنان به زندگی بود. این جشنها معمولاً با نیایش، شکرگزاری و انجام کارهای نیک همراه میشد.
گام به گام درس بیست و سوم مطالعات اجتماعی
درس ۲۳: باورها و شیوه زندگی مردم در ایران قدیم
**پاسخ سوالات صفحه ۱۴۶ کتاب مطالعات هفتم**
**فعالیت صفحه ۱۴۶**
۱. در این بخش، دانش آموزان باید با توجه به مطالبی که در درس خواندهاند، به سوالات پاسخ دهند. محتوای اصلی درس درباره اعتقادات و روش زندگی ایرانیان در دوران باستان است.
**فعالیت صفحه ۱۴۷**
۲. این قسمت شامل تمریناتی است که دانش آموزان را ترغیب میکند تا اطلاعات درس را مرور و تحلیل کنند. پیشنهاد میشود برای پاسخگویی دقیق، متن درس را با دقت دوباره مطالعه کنید.
**فعالیت صفحه ۱۴۹**
۳. در این صفحه، فعالیتی طراحی شده که هدف آن درک بهتر شما از سبک زندگی و ارزشهای فرهنگی در ایران باستان است. برای تکمیل این بخش، میتوانید از مثالها و توضیحات ارائه شده در کتاب کمک بگیرید.
جواب صفحه 146 مطالعات هفتم

روشهای مختلف برای آرد کردن گندم: در قدیم مردم با استفاده از دو قطعه سنگ، دانههای گندم را خرد و پودر میکردند. بعدها از حیوانات برای چرخاندن سنگهای آسیاب کمک گرفتند. به تدریج، آسیابهای بادی و آسیابهای آبی نیز مورد استفاده قرار گرفتند. امروزه اما تولید آرد به طور کامل در کارخانههای بزرگ انجام میشود.

فعالیت صفحه 146 مطالعات هفتم
۱- با هم گفتوگو کنید و با نگاه کردن به تصویرهای لباسها، بخشهای مختلف هر کدام را شرح دهید.
پاسخ: در لباس زن اشکانی میتوان این بخشها را دید: عمامه روی سر، چادری که روی آن قرار گرفته، پیراهنی گشاد با چینهای فراوان و نیز گردنبندها و زیورهای گوناگون که دور گردن آویزان شده است.
در لباس مردان پارسی و مادی این موارد دیده میشود: دو مدل کلاه، پیراهنهایی که گاهی گشاد و پرچین و گاهی تنگ هستند، آستینهایی که یا تنگ و مچدارند یا گشاد و چیندار، پوشیدن یا نپوشیدن شلوار، کمربندهای تزئینی و کفشهای کوتاه با زبانه.
۲- چند خوراکی نام ببرید که امروزه استفاده میشود، ولی در دوره ایران باستان وجود نداشته است. دلیل این که در آن زمان نبودهاند چیست؟
پاسخ: سوسیس، کالباس، همبرگر، ماکارونی و پفک؛ چون این مواد پس از پیشرفت صنعت و فناوری تولید شدهاند.
فعالیت صفحه 147 مطالعات هفتم
۳- کدام یک از ورزشهای ایران باستان هنوز هم در دنیای امروز انجام میشوند؟ چند نمونه بگویید.
پاسخ: چوگان، کشتی، ورزشهای رزمی، اسبسواری و تیراندازی با کمان.
۴- کدام ورزشهای امروزی در ایران باستان وجود نداشتند و دلیل آن چیست؟
پاسخ: فوتبال، هندبال، بسکتبال و راگبی. چون این ورزشها یا مربوط به کشورهای دیگر هستند یا به مرور زمان و در دوران جدید به وجود آمدهاند.
فعالیت صفحه 149 مطالعات هفتم
۵- دعای تحویل سال چه دعایی است و ترجمه آن چیست؟
پاسخ:
-یا مقلب القلوب و الابصار: ای دگرگون کننده قلبها و چشمها
– یا مدبر اللیل و النهار: ای گرداننده و تنظیم کننده روزها و شبها
– یا محول الحول و الاحوال: ای تغییردهندهٔ حال انسان و طبیعت
– حول حالنا الی احسن الحال: حال ما را به بهترین حال دگرگون فرما
۶- درباره یکی از موضوعات زیر از بزرگترهای خانواده بپرسید و آنچه یاد گرفتید را در کلاس تعریف کنید.
🔸الف) هر کدام از چیزهای روی سفره هفتسین نشانه چیست؟
پاسخ:
1- سیب: نشانه تندرستی
2- سنجد: نماد خرد و باروری
3- سبزه: نشانه سرسبزی و شادابی
4- سمنو: نماد توان و نیرومندی
5- سیر: نشانه چشمپوشی از ناپسندیها
6- سرکه و سماق: نماد پذیرش و شکیبایی
7- سکه: نشانه روزی و دارایی
🔸ب) سمنو را از چه چیزهایی درست میکنند و روش پخت آن چگونه است؟
پاسخ:
چیزهای لازم برای درست کردن سمنو: جوانه گندم و آردی که سبوس دارد.
روش پخت: آب جوانه گندم را میگیرند و با آرد گندم قاطی میکنند. سپس آن را با کمی آب روی اجاق میگذارند و آنقدر حرارت میدهند تا خودش را بگیرد و غلیظ شود. موقع پخت باید مدام آن را هم زد تا به ته ظرف نچسبد و شبیه به حلوا شود.
۷- تصور کنید یک پسر یا دختر دوازده یا سیزده ساله در زمان ایران قدیم هستید. با توجه به چیزهایی که از این درس و درسهای گذشته یاد گرفتهاید، یک روز از زندگی خود را از صبح تا شب به تصویر بکشید و بنویسید. در نوشتهی خود توضیح دهید چه خوردید، چه پوشیدید و چه کارهایی انجام دادید. سپس آن را به معلم خود بدهید یا برای بچههای کلاس بخوانید.
پاسخ:
صبح که از خواب بلند شدم، لباسهایم را پوشیدم و نزد خانواده رفتم. به همه سلام کردم و صبحبخیر گفتم. بعد رفتم دست و صورتم را شستم و برای خوردن صبحانه سر سفره نشستیم.
پدرم دعایی خواند و بعد ما شروع به خوردن کردیم. وقتی صبحانه تمام شد، از پدر اجازه گرفتم تا به خانه دوستانم بروم. پدرم موافقت کرد و گفت که مرا با اسبش میبرد. او مرا تا خانه دوستانم رساند و خودش به مزرعه رفت تا به برادرانش در کار کشاورزی کمک کند.
ما در خانه دوستانم بازیهای مختلفی کردیم، مثل تاپتاپ خمیر، دستمالپشتی و شاه، دزد، وزیر. اما در میان بازی، گوشوارهام را گم کردم. پدرم آن را برایم خریده بود؛ یک گوشواره طلایی خیلی قشنگ. بعد از کلی گشتن، در آخر دیدیم گوشواره دست برادر کوچک دوستم، حلیمه است.
بعد از آن به خانه برگشتم تا به مادرم در پخت ناهار کمک کنم. وقتی کارم تمام شد، پدر و بقیه را برای ناهار صدا زدم. بعد از ناهار، با خانواده به مزرعه رفتیم و برای شام به خانه برگشتیم. وقتی شام حاضر شد، دوباره دستهایم را شستم و سر سفره نشستم. بعد از خوردن شام، باز دستها را شستم، خدا را شکر کردم و سپس به رختخواب رفتم و خوابیدم.
شما میتوانید پرسشهای درس ۲۳ مطالعات هفتم و همچنین پاسخ فعالیتهای درس ۲۴ مطالعات هفتم را از سایت همگام ببینید و دانلود کنید.