پاسخ تمرینهای درس یازدهم قرآن پایهٔ هفتم
معنی و پاسخهای درس یازدهم قرآن کلاس هفتم

**عنوان درس:** پایههای دهم و یازدهم
**موضوع:** راهنمای گامبهگام
**مقطع تحصیلی:** هفتم
معنی و جواب درس یازدهم قرآن هفتم
**پاسخ درس یازدهم قرآن پایه هفتم**
**معنی واژهها:**
* **سَخَّرَ:** آماده کرد و رام نمود.
* **مُسَخَّرَات:** چیزهایی که آماده به خدمت شدهاند و در اختیار انسان قرار گرفتهاند.
* **أَمْر:** فرمان و کار.
* **یُدَبِّر:** برنامهریزی میکند و مدیریت مینماید.
* **تَفَکُّر:** اندیشیدن و فکر کردن.
**متن درس:**
به راستی که در آفرینش آسمانها و زمین و در پیدرپی آمدن شب و روز، نشانههای روشنی برای خردمندان است. همان کسانی که خدا را در هر حالی ایستاده و نشسته و بر پهلو آرمیده، یاد میکنند و در آفرینش آسمانها و زمین میاندیشند و میگویند: «پروردگارا! اینها را بیهوده نیافریدهای. تو پاک و منزّهی! پس ما را از عذاب آتش دوزخ نگه دار.»
**پاسخ “انس با قرآن در خانه” (صفحه 99):**
**سوره حمد**
* **معنی:** ستایش مخصوص خداوندی است که پروردگار جهانیان است. بخشنده و مهربان است. مالک روز پاداش (قیامت) است. [خدایا] تنها تو را میپرستیم و تنها از تو یاری میجوییم. ما را به راه راست هدایت کن. راه کسانی که به آنان نعمت دادی، نه راه کسانی که بر آنان خشم گرفتی و نه راه گمراهان.
**پاسخ فعالیتهای درس:**
**فعالیت صفحه 100:**
1. **خداوند در این آیات از چه چیزهایی نام برده و آنها را نشانهی چیست دانسته است؟**
* خداوند از آفرینش آسمانها و زمین و همچنین آمد و رفت شب و روز نام برده است. او این پدیدهها را نشانههایی روشن برای افرادی میداند که عقل و خرد خود را به کار میگیرند.
2. **خردمندان چه ویژگیهایی دارند؟**
* آنان همیشه و در همه حال (ایستاده، نشسته و خوابیده) خدا را به یاد میآورند.
* در چگونگی آفرینش آسمانها و زمین عمیقاً فکر و تأمل میکنند.
* به این نتیجه میرسند که جهان آفرینش بیهوده و بیهدف نیست.
* از خداوند درخواست میکنند که آنها را از عذاب جهنم نجات دهد.
**فعالیت صفحه 102:**
* **الف) معنی این بخش از آیه را بنویسید: «رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً»**
* پروردگارا، تو این جهان را بیهوده و بدون هدف نیافریدهای.
* **ب) با توجه به این بخش از آیه، جهان آفرینش چه هدفی دارد؟**
* جهان آفرینش بیهوده نیست و هدفی حکیمانه در پس آن وجود دارد. این جهان مکان آزمایش انسانها، پرستش خداوند و رسیدن به کمال است.
**فعالیت صفحه 103:**
* **جدول را کامل کنید:**
| **کلمه** | **معنی** |
|———–|—————-|
| سَخَّرَ | آماده کرد، رام نمود |
| مُسَخَّرَات | آمادهها، رامشدهها |
| أَمْر | فرمان |
| یُدَبِّر | برنامهریزی میکند |
| تَفَکُّر | اندیشیدن |
جواب جلسه اول درس یازدهم قرآن هفتم

فعالیت شماره ۱: جدول زیر را با کمک واژههایی که در اختیارتان گذاشته شده است پر کنید و تلاش کنید معنی این کلمات را خوب به یاد بیاورید.
نجات دادیم
اندوه و ناراحتی
رفت
ندا کرد
| 1-ذَهَبَ | رفت | 5-کُنتُ | بودم، هستم |
| 2-ظَنَّ | گمان کرد | 6-نَجَّینا | نجات دادیم |
| 3-نادی | ندا کرد، صدا زد | 7-غَمّ | غم، اندوه و ناراحتی |
| 4-سُبحانَ | پاک و بی عیب است | 8-کَذلِکَ | این چنین |

فعالیت دوم: معنی این ترکیبها و عبارتهای قرآنی را بنویسید.
۱. اِذ ذَهَبَ: وقتی که رفت
۲. فَظَنَّ: پس پنداشت
۳. فَنادَی فِی الظُّلُماتِ: آنگاه در میان تاریکیها ندا داد
۴. لآ اِلهَ اِلّا اَنتَ: هیچ معبودی بهحق جز تو نیست
۵. سُبحانَ الله: خداوند از هر عیبی پاک است
۶. سُبحانَهُ: او پاک و منزّه است
۷. سُبحانَک اَنتَ وَلِیُّ نا: تو پاکی، ای وارستۀ از هر نقص، و تو سرپرست مایی
۸. نَجَیناهُ مِنَ الغَمِّ: ما او را از غم و اندوه رهانیدیم

پاسخ تمرینهای صفحه ۱۰۰ درس یازدهم قرآن پایه هفتم
آشنایی با قرآن: ترجمه این آیات و عبارتهای قرآنی از سوره انبیاء را کامل کنید.
۱. وَ ذَا النّونِ اِذ ذَهَبَ مُغاضِبًا:
و حضرت یونس هنگامی که با ناراحتی و خشم رفت.
۲. فَظَنَّ اَن لَن نَقدِرَ عَلَیهِ:
پس فکر کرد که ما هرگز بر او سخت نمیگیریم.
۳. فَنادَی فِی الظُّلُماتِ اَن لآ اِلهَ اِلّا اَنتَ:
پس در میان تاریکیها ندا داد: هیچ معبودی جز تو نیست.
۴. سُبحانَکَ اِنّی کُنتُ مِنَ الظّالِمینَ:
تو پاک و منزّهی، به راستی من از ستمکاران بودم.
۵. فَاستَجَبنا لَهُ وَ نَجَّیناهُ مِنَ الغَمِّ:
پس دعای او را پذیرفتیم و او را از اندوه و غم رهایی بخشیدیم.
۶. وَ کَذلِکَ نُنجِی المُؤمِنینَ:
و اینگونه مؤمنان را نجات میدهیم.
نکات:
۱. ترکیب «لَن نَقدِرَ» به معنای «هرگز تنگ نمیگیریم» است.
۲. کلمه «اَن» مخفف «اَنَّ» است و معنای «که» میدهد.
از صفحه ۳۳۰ قرآن کریم، سه ترکیب یا عبارت ساده قرآنی بنویسید و معنی آنها را بیان کنید:
۱. للعالمین: برای جهانیان
۲. انَّ لذینَ: قطعاً کسانی که
۳. بَبُکُم: پروردگار شما
پاسخ پیام قرآنی درس یازدهم قرآن پایه هفتم

**پاسخ تمرینهای صفحهی ۱۰۲، درس یازدهم، کتاب قرآن پایهی هفتم**
**فعالیت ۱: درک مطلب**
* سؤال: در این درس، خداوند دربارهی کدام گروه از مردم به پیامبرش دلداری میدهد؟
* پاسخ: خداوند به پیامبرش دلداری میدهد و میفرماید که غم و اندوهِ رفتارهای مردمِ لجوج و بیایمان را نخورَد.
**فعالیت ۲: کامل کردن جمله**
* سؤال: خداوند در این آیات به پیامبرش میفرماید: “ما میدانیم که …”
* پاسخ: دل تو از گفتارِ آنان (مردمِ سرکش) اندوهگین و تنگ میشود.
**فعالیت ۳: پیام آیات**
* سؤال: از این آیات چه پیامی میفهمیم؟
* پاسخ: پیام این آیات این است که پیامبران و افراد باایمان، در راه انجام وظیفه و دعوت مردم به خوبیها، با دشواریها و ناراحتیهای زیادی روبهرو میشوند. اما باید صبر و استواری داشته باشند و بدانند که خداوند پشتیبان و یاور آنان است و اوست که بهترین پاداش را به صابران میدهد.
**فعالیت ۴: درست و نادرست**
* جمله: خداوند به پیامبر دستور میدهد که با کافران با خشونت رفتار کند.
* پاسخ: **نادرست**. خداوند در این آیات به پیامبرش دلداری میدهد و به او آرامش میبخشد، نه اینکه دستور خشونت بدهد.
جواب جلسه دوم درس یازدهم قرآن هفتم

فعالیت اول: جدول زیر را با کمک واژههای ارائه شده پر کنید و تلاش کنید معنی این کلمات را به یاد بسپارید.
پربرکت، باور کردند، منکر شدند، آن زمان، رد کردند، روزیرسان، حکمرانی، نیک
| 1-مُلک | فرمانروایی | 6-کَذَّبوا بِ | تکذیب کردند، انکار کردند |
| 2-یَؤمَئِذٍ | آن روز | 7-اُولئِکَ | آنها |
| 3-ءامَنوا | ایمان آوردند | 8-مُهین | خوار کننده |
| 4-نَعیم | پر نعمت | 9-حَسَن | نیکو، خوب |
| 5-کَفَروا | کافر شدند | 10-رازِق | روزی دهنده |

فعالیت دوم: معنی این ترکیبها و عبارتهای قرآنی را بنویسید.
۱. اَلمُلکُ یَؤمَئِذٍ لِلّهِ: در آن روز، حکومت و فرمانروایی فقط از آنِ خداست.
۲. فَالَّذینَ ءامَنوا: پس آنان که ایمان آوردهاند.
۳. وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ: و کارهای نیک و شایسته انجام دادهاند.
۴. فِی جَنّاتِ النَّعیمِ: در باغهای بهشتی که پر از نعمت است.
۵. وَالَّذینَ کَفَروا: و آنان که کافر شدند.
۶. وَ کَذَّبوا بِآیاتِنا: و آیات و نشانههای ما را انکار کردند.
۷. عَذابٌ مُهینٌ: عذابی خفتبار و униدهنده.
۸. فِی سَبیلِ الله: در راه خدا.
۹. رِزقًا حَسَنًا: روزی خوب و فراوان.
۱۰. خَیرُ الرّازِقینَ: بهترین روزیدهنده.

**انس با قرآن: تمرین ترجمه و درک آیات**
**تمرین:** ترجمه قسمتهای ناتمام این آیات را کامل کنید و شماره آیه مربوط به هر کدام را بنویسید.
1. **آیا ندیدی که هر که در آسمانها و هر که در زمین است، برای خدا سجده میکنند؟**
و خورشید و ماه و ستارگان و کوهها و درختان و جنبندگان و بسیاری از مردم. (سوره حج، آیه ۱۸)
2. **بیگمان خداوند از کسانی که ایمان آوردهاند، دفاع میکند.** (سوره حج، آیه ۳۸)
3. **و یقیناً خداوند برای یاری دادن به آنان تواناست.** (سوره حج، آیه ۳۹)
4. **پس کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند،**
برای آنان آمرزش و روزی ارزشمند و فراوان است. (سوره حج، آیه ۵۰)
**توضیحات:**
1. فعل «ألم تَرَ» به معنای «آیا ندیدی؟» است و برای پرسش و تأکید به کار میرود.
2. کلمه «مَن» در اینجا به معنای «هر کس» یا «هر که» است و اشاره به همه موجوداتی دارد که در برابر خداوند سر تعظیم فرود میآورند.
**تمرین اضافی:** از صفحه ۳۳۷ قرآن کریم، سه عبارت قرآنی ساده را انتخاب کرده و معنی آنها را بنویسید.
1. **فی لیل:** در شب
2. **فالذین:** پس کسانی که
3. **سبیل الله:** راه خدا
**پیام آیات:** این آیات به ما یادآوری میکنند که تمام هستی در برابر عظمت خداوند سر تسلیم فرود میآورند و خداوند همواره از مؤمنان واقعی پشتیبانی کرده و به آنان پاداش نیکو خواهد داد.

پیشنهاد میکنیم برای این بخش از کتاب، از راهنمای درس به درس قرآن پایه هفتم استفاده کنید. همچنین برای درسهای آینده میتوانید از پاسخنامه درس دوازدهم قرآن هفتم نیز بهره ببرید.