در درس “طرح پرسش پژوهشی” از کتاب تفکر و پژوهش پایه ششم، دانش آموزان یاد می گیرند چگونه یک سوال خوب و مناسب برای تحقیق و پژوهش پیدا کنند.
یک سوال پژوهشی مناسب باید چند ویژگی داشته باشد:
* باید به چگونگی یا چرایی یک موضوع بپردازد.
* باید واضح و مشخص باشد.
* باید قابل تحقیق و بررسی باشد، یعنی بتوان با مطالعه، مشاهده یا آزمایش به آن پاسخ داد.
* بهتر است جدید و کاربردی باشد.
برای پیدا کردن چنین سوالی، باید یک موضوع کلی را انتخاب کرد و سپس با پرسیدن سوالات مختلف، آن را کوچکتر و دقیقتر کرد تا به یک سوال اصلی و مناسب برای پژوهش رسید.
در صفحات مختلف این درس، فعالیتهایی طراحی شده تا دانشآموزان این مهارت را تمرین کنند. آنها باید در هر فعالیت، با توجه به موضوع داده شده، سوالات مختلفی بپرسند و از بین آنها سوالاتی را که برای پژوهش مناسبتر هستند، انتخاب کنند. هدف این است که بتوانند در نهایت یک سوال پژوهشی دقیق و خوب برای خود طرح کنند.

در این درس، با مراحل انجام یک پژوهش آشنا میشویم. پژوهش، مانند یک سفر هیجانانگیز برای یافتن پاسخ سوالهایمان است.
**گام اول: انتخاب یک سوال خوب**
اولین و مهمترین قدم، انتخاب یک سوال مناسب است. سوال شما باید به چیزهایی مربوط باشد که به آنها علاقه دارید و دوست دارید بیشتر بدانید. یک سوال خوب معمولاً با “چرا”، “چگونه” یا “چه تاثیری” شروع میشود.
**گام دوم: جمعآوری اطلاعات**
بعد از انتخاب سوال، نوبت به پیدا کردن اطلاعات میرسد. شما میتوانید از کتابهای درسی، کتابهای غیردرسی، مجلات مناسب سن خودتان یا سایتهای آموزشی معتبر استفاده کنید. یادتان باشد اطلاعات را از منابع قابل اعتماد جمعآوری کنید.
**گام سوم: سازماندهی اطلاعات**
اطلاعاتی که جمعآوری کردهاید ممکن است پراکنده باشد. در این مرحله، آنها را مرتب و دستهبندی میکنیم. میتوانید از نوشتن یک خلاصه یا کشیدن یک نمودار استفاده کنید تا مطالب برایتان روشنتر شود.
**گام چهارم: بیان نتیجه**
در پایان، بر اساس اطلاعاتی که به دست آوردهاید، نتیجهگیری میکنید. شما در این قسمت پاسخ سوال خود را به صورت واضح و خلاصه بیان میکنید. این پاسخ، حاصل تمام زحمات شما در طول این سفر پژوهشی است.
با انجام این گامها، شما نه تنها پاسخ سوال خود را پیدا میکنید، بلکه مهارت مهمی برای یادگیری بهتر در تمام درسها به دست میآورید.
جواب سوالات طرح پرسش پژوهشی تفکر ششم
انتخاب سریع صفحه:
پاسخ سوالات بخش «طرح پرسش پژوهشی» تفکر ششم
* پاسخ فعالیتهای صفحه ۴۲ تفکر ششم
* پاسخ بخش «گفتوگو کنید» صفحات ۴۳ و ۴۴ تفکر ششم
* پاسخ بخش «پرسش طرح کنید» صفحه ۴۶ تفکر ششم
مطالب مرتبط با بخش طرح پرسش پژوهشی (صفحات ۴۲، ۴۳، ۴۴، ۴۵ و ۴۶) کتاب تفکر ششم
پاسخهای بخش طرح پرسش پژوهشی تفکر ششم (صفحه ۴۲)
جواب مشاهده کنید صفحه 42 تفکر و پژوهش ششم
**بازنویسی متن:**
در ادامه، شش پرسش مطرح میشود. سه پرسش اول با کلمه “آیا” آغاز میشوند و سه پرسش بعدی با “چرا” شروع میشوند.
**پرسشهایی با “آیا”:**
– آیا شهر یزد آب و هوای گرمی دارد؟
– آیا تهران، مرکز و پایتخت کشور ایران است؟
– آیا ویروس کرونا در نهایت کاملاً ناپدید خواهد شد؟
**پرسشهایی با “چرا”:**
– چرا سیاره زمین به شکل گرد است؟
– چرا رنگ آسمان در روز، آبی دیده میشود؟
– چرا خورشید اینقدر بزرگ و بسیار داغ است؟
جواب گفت و گو کنید صفحه 43 و 44 تفکر و پژوهش ششم
سوالاتی که با کلمه «چرا» شروع میشوند، چه ویژگی مشترکی دارند؟
پاسخ:
1. جواب همهی این سوالات را میتوان با خواندن و بررسی کتاب پیدا کرد.
2. همهی آنها دربارهی آفرینش و چگونگی به وجود آمدن چیزها میپرسند.
3. این سوالات دربارهی دلیل رخ دادن یک اتفاق هستند.
4. میتوان با مطالعه کردن و فهمیدن دلیل آفرینش، به آنها پاسخ داد.
1_ سوالاتی که با «آیا» شروع میشوند، چه نقطهی مشترکی دارند؟
پاسخ: همهی آنها فقط به یک پاسخ «بله» یا «خیر» نیاز دارند.
2_ به سوالاتی فکر کنید که با «چگونه» یا «چطور» آغاز میشوند. دو مثال از این سوالات بنویسید.
پاسخ: چگونه میتوانیم قدرت دفاعی بدن خود را تقویت کنیم؟
چطور میتوانیم فرزندان خود را به خوبی تربیت و راهنمایی کنیم؟
جواب پرسش طرح کنید صفحه 46 تفکر و پژوهش ششم
سوال خود را در قسمت زیر بنویسید. سپس آن را با معیارهای یک سوال تحقیقی مناسب مقایسه کنید و نتیجه را در جدول مشخص کنید.
سوال من:
چرا خداوند ما را آفریده است؟
پاسخهای جدول: همه (بله)
اگر سوال شما برخی از این ویژگیها را ندارد، آن را تغییر دهید یا سوال جدیدی که تمام این ویژگیها را دارد، مطرح کنید.
سوال اصلاح شده:
هدف خداوند از آفرینش انسان چیست؟